Γράφει η Αλέκα Σταματιάδη
Ένας μεγάλος διάλογος έχει ανοίξει για το αν θέλουμε ή όχι στο κέντρο των Μεγάρων τον σταθμό του νέου Προαστιακού Σιδηροδρόμου Δυτικής Αττικής.
Όσο ο προαστιακός που ως σήμερα λειτουργεί από περίπου (;) τους Ολυμπιακούς αγώνες της Αθήνας 2004, δεν εξυπηρετεί πλήρως τις ανάγκες των πολιτών, καθώς δεν έχει σύνδεση με το κέντρο των Μεγάρων λόγω μεγάλης απόστασης και δυσλειτουργικής αστικής συγκοινωνίας στην περιοχή, ξεκίνησαν τα έργα για τον Νέο Προαστιακό Δυτικής Αττικής, με χρηματοδότηση 96 εκατομμυρίων ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Από αυτή τη συζήτηση που απασχολεί έντονα τους πολίτες και κινείται κυρίως στους χώρους των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, λείπουν τα ξεκάθαρα επιχειρήματα και τα κατά περίπτωση αποτελέσματα: τι θα γίνει αν περάσει από το κέντρο το τραίνο ξανά; τι θα γίνει αν γίνει ένας νέος σταθμός στον υπάρχοντα σταθμό του Προαστιακού;
Το μεγάλο ερώτημα είναι τι ακριβώς θέλουμε να γίνει το κέντρο, ο σχεδιασμός και η εφαρμογή ενός μεγάλου σχεδιασμού – ταυτότητας που θα καθορίσει το μέλλον της πόλης
Το έργο, όμως, έχει ξεκινήσει και η εκτέλεση του προχωρά με τις νέες γραμμές να αντικαθιστούν τις παλιές, καθώς όπως είπε ο αρμόδιος Υπουργός Χρ. Σταϊκούρας που επισκέφθηκε το εργοτάξιο στη Νέα Πέραμο στο ύψος της Μονής Αγίου Βλασσίου να κάνει λόγο για χρονοδιάγραμμα δύο ετών ως την ολοκλήρωση του έργου.
Ο τελικός σταθμός αναζητείται: Η λεγόμενη “προαίρεση” της μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων για την κατασκευή νέου σταθμού πάνω στον παλιό σταθμό του ΟΣΕ στα Μέγαρα αναμένεται να έρθει προς συζήτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο Μεγάρων, όπως ανέφερε στην Ε ο Δήμαρχος Μεγαρέων Παναγιώτης Μαργέτης, που αναμένεται και να ανοίξει το διάλογο με αρμόδιους και ειδήμονες για το θέμα του προαστιακού. Ανάλογους προβληματισμούς για το πέρασμα του προαστιακού από τους κατά τόπους δήμους έχει εκφράσει και ο βουλευτής ΝΔ Δυτ. Αττικής Ευάγ. Λιάκος.
Όμως τελικά τι ακριβώς θέλουμε; Πάνε χρόνια από τότε που θυμόμαστε νοσταλγικά το τραίνο να περνά μέσα από την πόλη και από τότε έχουν αλλάξει πολλά. Ο παλιός σταθμός έγινε απλώς ένας μεγάλος χώρος στάθμευσης ή κάδων απορριμμάτων, ενώ πολλοί είναι όσοι διαμαρτύρονται για το πού θα πάει το πάρκινγκ ή ότι δεν βρίσκουν να παρκάρουν στο κέντρο της πόλης.
Το “πάρκινγκ” είναι μόνο μία ανάγκη. Όταν βλέπουμε να “ζωντανεύει” όπως με τάσεις κλισέ γράφουμε, ο σταθμός με εκδηλώσεις, όπως το φεστιβάλ κινηματογράφου Περιφέρειας Αττικής “Σινέ-Θέογνις” ή ακόμα και το χριστουγεννιάτικο χωριό και κάποιες αποσπασματικές εκδηλώσεις, το κέντρο δεν είναι απλώς χώρος στάθμευσης ή εναπόθεσης απορριμμάτων.
Το κέντρο (κατά τη γνώμη μου πάντοτε) πρέπει να αποτελεί πυρήνα κοινωνικοποίησης και πολιτισμού, εξωστρέφειας και προβολής μιας ταυτότητας της πόλης, να συνδυάζει τη βιωσιμότητα για τους κατοίκους και την προσέλκυση για τους επισκέπτες.
Αυτή τη στιγμή έχουμε πολλά αναξιοποίητα “φιλέτα” – πολύ κομβικά στην πόλη ακίνητα – να μένουν απλώς “ερείπια” στο κέντρο των Μεγάρων, εστίες παραβατικότητας και κίνδυνοι δημόσιας υγείας ενώ θα μπορούσε να λειτουργούν ως υπηρεσίες, πολιτιστικά κέντρα, εκθέσεις, θέατρα, ή ό, τι άλλο αποφασίσουμε ως κοινωνία. Ο σημερινός δήμαρχος Μεγάρεων Π. Μαργέτης ως αντιπολίτευση είχε προτείνει στον Γρ. Σταμούλη να προχωρήσει σε αγορά ενός ακινήτου στο κέντρο για να το αξιοποιήσει ο δήμος – δε συνέβη τότε, σήμερα έχει την ευκαιρία να υλοποιήσει ο ίδιος την πρότασή του.
Ανάλογο μοντέλο είχε ακολουθήσει και ο Δήμαρχος Ελευσίνας Αργύρης Οικονόμου στην προηγούμενη αυτοδιοικητική περίοδο, όπου προέβη σε πολλές αγορές σημαντικών αναξιοποίητων ακινήτων, οικοπέδων και παλιών βιομηχανικών εγκαταστάσεων, που αξιοποιήθηκαν για πολιτιστικούς λόγους (όπως η αναβίωση του “Σινέ – Ελευσίς”) για την Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης. Πάνω σε αυτό, ένα ακόμα έναυσμα της σκέψης μου ήταν η επίσκεψη που κάναμε με τον “Θέογνι” στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (θα πεις άλλα τα μεγέθη, ναι μεν, αλλά). Ήταν ένα μεγάλο παλιό εργοστάσιο, το “Φιξ”, που δεν το πήρε ακόμα ένα μεγάλο ξενοδοχείο στην Αθήνα και έτσι έχουν όλοι πρόσβαση σε ένα νέο μουσείο.
Αυτό που θέλω να πω είναι ότι ίσως ο νέος Προαστιακός Δυτικής Αττικής δίνει μια καλή αφορμή στον Δήμο Μεγαρέων να σχεδιάσει τι θέλει για το κέντρο και να το εφαρμόσει. Ένα πραγματικά φιλόδοξο σχέδιο για το κέντρο των Μεγάρων που θα περιλαμβάνει την κυκλοφορία και το παρκάρισμα των αυτοκινήτων, τα εγκαταλειμμένα ακίνητα, και άλλες παραμέτρους που σίγουρα οι ειδικοί γνωρίζουν πολύ καλύτερα από όσους απλώς έχουμε μια γνώμη στα σχόλια κάθε άρθρου. Είτε “μπει” στο κέντρο ξανά ο σταθμός και λειτουργεί ως σταθμός είτε όχι, θα πρέπει να γίνει ένας μεγάλος σχεδιασμός που θα αφορά την ευρύτερη περιοχή της κεντρικής πλατείας Μεγάρων, που μόνο κατ΄ ευφημισμόν πλατεία είναι (λιγοστά παγκάκια, ένα συντριβάνι που δε δουλεύει πια, τουλάχιστον αναρχία στους γύρω δρόμους όπου πεζόδρομοι, αυτοκίνητα και μαγαζιά μπλέκονται επικίνδυνα, κ.ο.κ.).
Ίσως “λεφτά δεν υπάρχουν”. Λύσεις όμως θα πρέπει να βρεθούν, με τα λεγόμενα “χρηματοδοτικά εργαλεία”. Άλλως τε για αυτό εκλέγονται οι διοικήσεις.
Το ερώτημα που γεννάται λοιπόν είναι τι θέλουμε να κάνουμε με τα κέντρα των πόλεων; Ανήκουν σε όλους ή στους λίγους; Αυτό είναι νομίζω το αρχικό βήμα στο οποίο πρέπει να δώσουν απαντήσεις και κατευθύνσεις με μελέτες και έργα, όσοι λαμβάνουν αποφάσεις από τις λεγόμενες και “θέσεις ευθύνης” για τους πολλούς να απαντήσουν.
Υ.Γ. 1. Ψάχνοντας για “ερείπια” αναξιοποίητα στο κέντρο των Μεγάρων, “έπεσα” πάνω σε μια πρόταση που απλώς είχε “πέσει” για χρηματοδότηση από το ίδρυμα “Σταύρος Νιάρχος” για την ανακατασκευή του διατηρητέου κτιρίου του παλιού Δημαρχείου Μεγάρων – σε λίγο θα ξεχάσουμε τι ήταν κιόλας αυτό το κτίριο.
Δείτε περισσότερα στο παρακάτω άρθρο.
Υ.Γ. 2. Κεντρική φωτογραφία του άρθρου είναι από το 2ο Φεστιβάλ “Σινέ-Θέογνις” με χρηματοδότηση Περιφέρειας Αττικής, στον σταθμό των Μεγάρων, γιατί ο σταθμός γέμισε ζωή, αφού τον καθαρίσαμε τα μέλη του συλλόγου και τον γεμίσαμε καρέκλες και λοιπά για το σινεμά. Οπότε το άρθρο είναι και βιωματικό αναγκαστικώς.