Παρουσίαση του βιβλίου της Καθηγήτριας Πανεπιστημίου Πατρών Αγγελικής Σύρκου το Σάββατο στις 7 μ.μ. στη Δημοτική Βιβλιοθήκη

Συνέντευξη με την Καθηγήτρια Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας-Παπυρολογίας Πανεπιστημίου Πατρών, Αγγελική Σύρκου με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου της με τίτλο «Τρομοδρόμιο: Το Πανόραμα των βασανιστηρίων στην Ύστερη Αρχαιότητα»

Από τον τίτλο καταλαβαίνεις ότι δεν είναι ένα βιβλίο από όσα ευπώλητα κυκλοφορούν, αλλά αναζητά στο βάθος της ιστορίας δύσκολα θέματα.

Η παρουσίαση του βιβλίου με τίτλο «Τρομοδρόμιο: Το Πανόραμα των βασανιστηρίων στην Ύστερη Αρχαιότητα» πραγματοποιείται το Σάββατο 22 Μαρτίου στις 7 μ.μ. στην αίθουσα της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Μεγάρων.

Για το βιβλίο θα μιλήσουν ο Αρχαιολόγος Υπουργείου Πολιτισμού Ανδρέας Γ. Βόρδος και η Καθηγήτρια Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας Πανεπιστημίου Πατρών Ευφημία Καρακαντζά.

Η συγγραφέας του βιβλίου, Καθηγήτρια Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας-Παπυρολογίας, Αγγελική Σύρκου, μας μίλησε στην παρακάτω συνέντευξη για το εν λόγω βιβλίο.

-Το θέμα του βιβλίου σας, από τον τίτλο, μοιάζει αρκετά δύσκολο, ως τρομακτικό; Πώς αποφασίσατε να καταπιαστείτε με αυτό;

-Είναι αλήθεια ότι το θέμα του βιβλίου μου δεν είναι ανάλαφρο, καθώς πραγματεύεται την επιβολή των βασανιστηρίων, τα περισσότερα από τα οποία οδηγούσαν στον θάνατο. Δυστυχώς, όμως, είναι επίκαιρο, καθώς, όπως αποδεικνύω στο βιβλίο, η εξουσία διαχρονικά χρησιμοποιούσε -και φυσικά χρησιμοποιεί ακόμα και σήμερα- τα βασανιστήρια όχι μόνο για να επιβάλει την κοινωνική τάξη και πειθαρχία, αλλά να παραδειγματίσει και κυρίως να αποτρέψει κάθε προσπάθεια αμφισβήτησής της ακόμα και σε θεωρητικό-ιδεολογικό επίπεδο.

Αφορμή αποτέλεσε το βιβλίο του Μ. Φουκώ, Επιτήρηση και Τιμωρία, Η γέννηση της φυλακής, στο οποίο αναλύεται η ιδεολογική βάση της επιβολής της τιμωρίας στους παραβάτες του νόμου και στους αμφισβητίες της κρατικής εξουσίας. Επίσης, αφορμή αποτέλεσαν κάποιες αρχαίες ελληνικές επιγραφές στις οποίες οι παραβάτες  του νόμου αντιμετωπίζονταν διαφορετικά: για το ίδιο παράπτωμα οι ελεύθεροι πολίτες πλήρωναν πρόστιμο, ενώ οι δούλοι βασανίζονταν.

-Πόσο ενδιαφέρον είναι για τον μέσο αναγνώστη το εν λόγω θέμα;

-Το βιβλίο είναι μια επιστημονική μελέτη η οποία όμως παρουσιάζεται κατά τρόπο εκλαϊκευμένο και μπορεί να διαβαστεί από όλους, ειδικούς και μη ειδικούς.

Το θέμα της επιβολής των βασανιστηρίων καταδεικνύει πόσο απάνθρωπες μπορεί να γίνουν οι εξουσίες όταν αισθάνονται ότι απειλούνται.  Ως τέτοιο, λοιπόν, ζήτημα το θέμα της επιβολής των βασανιστηρίων είναι πολιτικό και θεωρώ ότι ενδιαφέρει κάθε πολίτη.

-Είστε στο Πανεπιστήμιο Πατρών. Πώς είναι η ενασχόληση με τα ακαδημαϊκά σήμερα;

-Ο ακαδημαϊκός χώρος δεν θα μπορούσε να είναι πάρα αντιπροσωπευτικός της κοινωνίας μας. Αντιμετωπίζουμε προβλήματα λόγω της υποχρηματοδότησης, της όλο και αυξανόμενης γραφειοκρατίας, του επιπέδου των φοιτητών. Ωστόσο, παρά τα προβλήματα, για έναν ακαδημαϊκό η έρευνα και η διδασκαλία αποτελούν πάντα ιδιαίτερες προκλήσεις.

-Υπήρχαν πολλά βασανιστήρια στο “περιθώριο” της ιστορίας, που δεν γνωρίζουμε;

-Τα βασανιστήρια, θανατηφόρα και μη, ήταν πολλά, τα περισσότερα άγνωστα στον μέσο άνθρωπο. Τα πιο γνωστά, όπως η σταύρωση, ήταν αυτά που επιβάλλονταν κατά τις δημόσιες εκτελέσεις. Τα θανατηφόρα βασανιστήρια μοιράζονταν την ίδια βασική αρχή: να οδηγήσουν τον κατάδικο σε ντροπιαστικό θάνατο, να αμαυρώσουν την υστεροφημία του και τελικά να του αρνηθούν το αναφαίρετο δικαίωμα της ταφής.

-Πού σας οδήγησε η διαδρομή της συγγραφής του παρόντος πονήματός σας;

-Οποιαδήποτε ερευνητική εργασία, που φέρνει στο φως διαχρονικές πρακτικές οι οποίες αναδεικνύουν το «κακό» της ανθρώπινης φύσης, δεν μπορεί παρά να προβληματίζει τον ερευνητή για τους γενικότερους λόγους της ροπής του ανθρώπου προς τα ζωώδη ένστικτα και όχι σε συμπεριφορές που συνάδουν με τα ανθρωπιστικά χαρακτηριστικά μας.

-Έχετε σκεφτεί ενδεχομένως το θέμα του επόμενου βιβλίου σας;

-Το επόμενο βιβλίο μου είναι υπό έκδοση και αφορά το φαινόμενο της πορνείας στον ελληνορωμαϊκό κόσμο.

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΑΡΘΡΑΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟ