Στην κήρυξη της έκτασης του πρώην εργοστασίου της Πυρκάλ στην Ελευσίνα ως ιστορικού τόπου προχώρησε το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων (ΚΣΝΜ) του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Ήταν από τα εργοστάσια που «σημάδεψαν» για δεκαετίες τη ζωή στο Θριάσιο πεδίο. Άλλες φορές γιατί εξασφάλιζε το μεροκάματο για χιλιάδες εργαζόμενους, άλλες φορές γιατί με τα εργατικά δυστυχήματα, προκάλεσε συγκίνηση στο πανελλήνιο και μετά ακολούθησαν τα χρόνια της φθίνουσας πορείας και τα εργασιακά ζητήματα που ανέκυψαν. Όπως και να έχει ήταν και είναι σημείο αναφοράς για την Ελευσίνα.
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η σχετική απόφαση του ΚΣΝΜ: «Η έκταση του πρώην εργοστασίου αποτελεί σημαντικό τεκμήριο της βιομηχανικής ιστορίας της Ελλάδας των αρχών του 20ου αιώνα και σημείο αναφοράς για την πόλη της Ελευσίνας, καθώς διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της περιοχής σε βιομηχανική ζώνη. Παράλληλα, κρίθηκε σημαντική η σημασία της εταιρείας στην αμυντική θωράκιση της χώρας σε κρίσιμες φάσεις της νεώτερης ιστορίας της και η κοινωνική διάσταση της επιχείρησης, μέσω της απασχόλησης εργαζομένων σε μια περίοδο που καλύπτει χρονικά περισσότερα από 80 χρόνια.
Το Συμβούλιο κήρυξε, επίσης, ως διατηρητέα νεότερα μνημεία και ορισμένα από τα 134 κτήρια του εργοστασίου, και συγκεκριμένα δώδεκα κτίσματα με τον εξοπλισμό τους in situ, τα οποία χωροθετούνται στο βόρειο και νότιο τμήμα του βιομηχανικού συγκροτήματος, καθώς και της καμινάδας στο βόρειο τμήμα του συγκροτήματος, διότι διαθέτουν ιδιαίτερα αξιόλογα χαρακτηριστικά από αρχιτεκτονική, τεχνική, μορφολογική και ιστορική άποψη και κατά συνέπεια πληρούν τις προϋποθέσεις σύμφωνα με τον Νόμο, για τον χαρακτηρισμό τους ως μνημείων από το ΥΠΠΟΑ.
Η κήρυξη ολόκληρης της έκτασης ως ιστορικού τόπου και κάποιων εκ των κτηρίων του πρώην εργοστασίου ως νεώτερα μνημεία μαζί με τον κινητό μηχανολογικό και υλικοτεχνικό εξοπλισμό τους αποτελούσε και αίτημα των κατοίκων της περιοχής, το οποίο υποστήριξαν ενώπιον του Συμβουλίου».
Η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Μυρσίνη Ζορμπά, αναφερόμενη στην γνωμοδότηση του ΚΣΝΜ για το πρώην εργοστάσιο της Πυρκάλ, δήλωσε: «Η απόφαση για την κήρυξη της Πυρκάλ ως ιστορικού τόπου και των διατηρητέων νεότερων κτηρίων του συγκροτήματος ως μνημείων, αποτελεί σημαντική αναγνώριση της νεότερης βιομηχανικής κληρονομιάς της χώρας.
Η απόφαση τόσο για την Ελευσίνα όσο και συνολικότερα για το Θριάσιο Πεδίο είναι ιδιαιτέρως σημαντική. Δικαιώνει τους μακροχρόνιους αγώνες της Κίνησης Πολιτών Ελευσίνας- Ecoeleusis καθώς και της Monumenta και ανοίγει την προοπτική βιώσιμης ανάπτυξης της περιοχής στην κατεύθυνση μιας σύγχρονης πολιτισμικής αναζωογόνησης και ευφορίας.
Στη μεταβιομηχανική εποχή είναι σημαντικό να συμβάλλουμε όλοι στη χάραξη νέων στρατηγικών που σέβονται το περιβάλλον και την πολιτιστική κληρονομιά, προσβλέποντας ταυτόχρονα στην αξιοποίηση των προοπτικών που διαθέτουν οι τόποι, ακόμη και αν τα τραύματα που υπέστησαν στο παρελθόν ήταν βαθιά».
πηγή: Θριάσιο